JAK POINFORMOWAĆ MOJEGO PARTNERA/PARTNERKĘ SEKSUALNĄ O CHOROBIE?
Udzielenie informacji partnerowi seksualnemu o zakażeniu wirusem HIV jest sytuacją bardzo trudną pod względem emocjonalnym. U niektórych osób może wzbudzać silny lęk i chęć uniknięcia poinformowania o wynikach testu np. poprzez gwałtowne zerwanie znajomości bez podawania prawdziwej przyczyny lub nagła zmiana praktyk seksualnych poprzez używania prezerwatyw.
Lęk jest normalnym objawem w tej sytuacji i doświadcza go każda osoba otrzymująca wynik pozytywny. Musimy jednak pamiętać, iż będąc w bliskiej relacji jesteśmy odpowiedzialni za drugą osobę i jej dobrostan psychiczny, wynika to z postawy szacunku wobec partnera/partnerki seksualnej. Ponadto jeśli partner seksualny nie otrzyma takiej informacji musimy mieć jasną świadomość, iż będzie zakażał osoby zdrowe.
Sposób w jaki informujemy partnera seksualnego zależy od typu relacji w jakiej pozostajemy, długości trwania tej relacji, poziomu zaufania, poczucia bezpieczeństwa i akceptacji ze strony partnera. Pamiętaj, że to Ty znasz najlepiej swojego partnera/ partnerkę seksualną i prawdopodobne reakcje do których możesz się przygotować. Będzie Ci trudno na początku ponieważ masz mnóstwo obaw i zwyczajnie się boisz. Jednym ze sprawdzonych sposobów jest skorzystanie z grup wsparcia i doświadczenia osób, który były w tym samym punkcie, w jakim Ty znajdujesz się obecnie – zapytaj, posłuchaj jak sobie poradzili z informowaniem osoby partnera. Jeśli spotkanie z osobami zakażonymi w jakiś sposób Cię krępuje zawsze możesz udać się po poradę psychologiczną i bardziej szczegółowo przedyskutować Twoje obawy. Odwlekanie poinformowania spowoduje, że Twoje napięcie wynikające ze świadomości choroby i tak zostanie zauważone przez Twojego partnera/partnerkę seksualną.
Poza względami wynikającymi z uczciwości jesteś także zobowiązany/a prawnie, ponieważ w sytuacji zakażenia wirusem HIV jesteśmy zobligowani przepisami prawa powiadomić naszego partnera seksualnego o nosicielstwie – stanowi o tym artykuł 161 Kodeksu Karnego. Odpowiedzialności karnej za to przestępstwo podlega osoba, która mając świadomość, iż sama jest zakażona wirusem HIV i wiedząc, jakie zachowania mogą być potencjalnie niebezpieczne dla drugiej osoby, świadomie zachowuje się w sposób, który w świetle aktualnego stanu wiedzy medycznej stwarza bezpośrednie, a więc realne niebezpieczeństwo zakażenia się drugiej osoby (np. odbywa stosunki seksualne bez użycia prezerwatywy).
JAK SIĘ ZACHOWAĆ W PRZYPADKU NEGATYWNEJ REAKCJI NA INFORMACJĘ, ŻE JESTEM ZAKAŻONY?
Przede wszystkim powinieneś pamiętać, iż ciągle istnieje wiele negatywnych stereotypów dotyczących zakażenia HIV wynikających z nieznajomości aktualnych danych medycznych. Twoja decyzja, aby poinformować partnera była słuszna bez względu na konsekwencje jakie musisz udźwignąć. Twój partner/partnerka ma prawo zdecydować o zakończeniu relacji – może być to dla niej/ dla niego zbyt trudne, z pewnością odczuwa silny niepokój. Przypomnij sobie swoją pierwszą reakcję na wynik testu – bądź empatyczny wobec partnera.
W wielu sytuacjach pierwsza reakcja partnera może być negatywna, dopiero po pewnym czasie, gdy emocje się wyciszają możliwa staje się konstruktywna rozmowa. Z tego powodu należy dać partnerowi odpowiednią ilość czasu, aby mógł przemyśleć dalsze swoje decyzje dotyczące waszej relacji. Wiele par znajdujących się w podobnej sytuacji do Twojej nadal pozostaje razem i stanowią dla siebie podporę w trudnych chwilach.
Warto w tym miejscu raz jeszcze powtórzyć, iż w razie pojawiających się problemów, wątpliwości możesz liczyć na dobre wsparcie u osób tworzących stowarzyszenia pomagające osobom zakażonym wirusem HIV.
JAK SOBIE PORADZIĆ SOBIE Z INFORMACJĄ, ŻE JESTEM ZAKAŻONY?
Informacja o zakażeniu wirusem HIV niezależnie czy to podejrzewałeś czy nie – zawsze będzie dla Ciebie wstrząsem i szokiem. Daj sobie czas na OCHŁONIĘCIE zanim poinformujesz o tym kogokolwiek. Jedyną osobą jaką musisz poinformować jest Twój partner seksualny.
Zapewne doświadczysz wielu negatywnych emocji: lęku, poczucia winy, poczucia krzywdy, smutku, żalu, złości. Pozwól sobie na to. Masz prawo tak się czuć w tym momencie. Prawdopodobnie będzie Ci trudno, więc: poszukaj profesjonalnego wsparcia. Na początku – może to być Infolinia dla osób seropozytywnych. Uzyskasz tam fachową, profesjonalną wiedzę. Fachowa wiedza da Ci świadomość. Im będziesz bardziej świadomy, tym będzie Ci łatwiej przejść przez trudne dla Ciebie chwile związane z wykryciem wirusa HIV.
Zadbaj o siebie – poszukaj dobrego wsparcia psychologicznego, psychoterapii. To bardzo ważne, abyś w tym trudnym dla Ciebie czasie miał dobre wsparcie, mógł opowiedzieć o swoich emocjach, poukładać swoje myśli i emocje.
HIV to obecnie schorzenie przewlekłe, którego przebieg można spowolnić dzięki stosowanym lekom i dobrej współpracy między Tobą o Twoim lekarzem. Tak naprawdę życie z wirusem HIV niewiele różni się od życia osób niezakażonych. Będąc zakażonym nie możesz być krwiodawcą, nie możesz oddawać narządów do przeszczepów, zaś w życiu seksualnym musisz używać prezerwatyw. Pamiętaj, że to, że jesteś zakażony wirusem HIV nie oznacza, że masz AIDS. Im większą będziesz mieć fachową i dobrą wiedzę na temat HIV/AIDS – tym większą będziesz mieć świadomość i prawdopodobnie niższy poziom lęku. Będzie Ci też łatwej radzić sobie z różnymi reakcjami poinformowanych przez Ciebie osób.
To, że wiesz o swoim zakażeniu może uratować Ci życie, może ochronić Twoją partnerkę/partnera seksualnego oraz przyszłe dziecko.
JAK POINFORMOWAĆ BLISKICH?
Pierwszym Twoim odruchem może być chęć porozmawiania z kimś, wyrzucenia z siebie. Warto pamiętać, że Twoja wiedza w momencie gdy się o tym dowiedziałeś/dowiedziałaś nie jest duża. Jeszcze mniej o tym wiedzą Twoi bliscy i znajomi. Nie jest to wiadomość, którą powinni znać wszyscy, gdyż wiedza dotycząca HIV/AIDS jest ciągle zbyt mała, zbyt wiele uprzedzeń i nieprawdziwych poglądów krążących w społeczeństwie. Nie jesteś w stanie przewidzieć reakcji ludzi na taką wiadomość.
To Ty musisz zadecydować kogo poinformujesz, że masz HIV. Nie ma na to „optymalnego momentu”. Są osoby, które informują rodzinę zaraz po dowiedzeniu się o zakażeniu, są osoby, które to robią po latach oraz są osoby, które nie mówią rodzinie nigdy. Mieszkanie pod jednym dachem z rodziną – nie naraża ich na zakażenie. Miej świadomość, że rodzina może być bardzo pomocna i stanowić ogromne wsparcie dla osób z HIV. Bywa też tak, choć rzadko, że pogarszają się relacje. To Ty musisz o tym zadecydować kiedy i kogo poinformujesz.
Przyjaciele. Jeśli masz przyjaciela/przyjaciół warto się zastanowić jak mogą zareagować na wiadomość, że masz HIV, jaki wywrze to wpływ na waszą przyjaźń.
Pamiętaj też o tym, iż Twoi przyjaciele mogą rozmawiać o Twoim stanie zdrowia z innymi ludźmi. Przemyśl wcześniej komu możesz rzeczywiście zaufać.
Praca. Nie musisz informować pracodawcy lub kolegów z pracy. Jeśli chorujesz, nie muszą wiedzieć, że przyczyną jest HIV.
Pamiętaj, że człowiek żyjący z HIV po jakimś czasie się z tym pogodzi i to zaakceptuje. Nie jest to wiadomość, którą powinni znać wszyscy. Wiedza w społeczeństwie jest ciągle na ten temat zbyt mała. Dobrze przemyśl komu możesz powiedzieć, że masz HIV i komu możesz zaufać.
CO DIAGNOZA ZMIENIA W MOIM ŻYCIU, CZY ZMIENIA MOJE POSTRZEGANIE SIEBIE?
Można powiedzieć, że diagnoza zmieni w Twoim życiu bardzo wiele. Na początku to będzie trudne doświadczenie przez które musisz przejść z dobrym dla siebie wsparciem. Wejdziesz w system opieki lekarskiej, który będzie od Ciebie wymagał regularności i systematyczności (brania leków, kontroli lekarskich, badań). Może to czasem budzić Twoją złość i inne negatywne emocje.
Wiedza, że masz HIV może obniżyć Twoje poczucie własnej wartości. Może wpłynąć na Twoją seksualność i poczucie kobiecości/męskości. Może także mieć wpływ na Twoje życie seksualne. Im większą i fachową wiedzę będziesz mieć na temat seksualności osób z HIV tym mniej negatywny będzie wpływ na sferę Twojego życia seksualnego. Skonsultuj się z seksuologiem.
Choroba przewlekła zazwyczaj powoduje u pacjentów tzw. potraumatyczny wzrost. W konsekwencji stają się bardziej odporni psychicznie, elastyczniejsi, asertywni, przewartościowują rzeczy ważne w ich życiu.
Pomimo tego, że masz HIV możesz żyć tak jak żyłeś dotychczas. Realizuj swoje cele, zainteresowania, hobby, pasje. Spotykaj się z ludźmi. Dbaj o swoje relacje. Oglądaj dobre filmy, czytaj dobre książki, spaceruj. Dbaj o prawidłowe odżywianie i regularny sen. Staraj się być aktywny i sprawiać sobie przyjemności.
Ważne jest, że wiesz o swoim zakażeniu HIV. Dzięki temu będziesz mógł żyć świadomie, dbać o siebie i o swoich bliskich.
Autorzy: Martyna Głuszek- Osuch ( psycholog, psychoterapeuta), Magdalena Marzec ( psycholog, psychoterapeuta)